Pages

Monday, July 26, 2010

Λόχος Λοβοτομής


Άλλοτε η εκ μακρόθεν παρατήρηση προσφέρει την ψυχραιμία της αντικειμενικότητα και της ολιστικής προσέγγισης παρόλο την όποια αφέλεια της απειρίας και της λειψής συναισθησίας, κι άλλοτε η προσωπική ματιά υποχρεώνει μια βαθιά και έντονη εντύπωση. Σπάνια αυτές οι προοπτικές συμφωνούν, μα στην αναφώνηση 'ο στρατός είναι χάσιμο χρόνου' σίγουρα πλευρίζουν και αλληλοσυμπληρώνουν η μια την άλλη σε βαθμό που αν δεν τρομάζει, τουλάχιστον εντυπωσιάζει.


Ένας από τους θεμέλιους λίθους της στρατιωτικής θητείας δεν είναι ούτε η εκπαίδευση η οποία ως επί το πλείστον μετράται σαν αγγαρεία από τους αξιωματικούς σου, ούτε από η ετοιμοπόλεμη λειτουργικότητα η οποία συναγωνίζεται σε επίπεδα στρουθοκαμηλισμού τον συνηθισμένο πια σε εμάς δημόσιο τομέα, αλλά η συστηματική αποβλάκωση και αποδόμηση του μυαλού του οπλίτη -αλλά και των στελεχών. Χωρίς να απαιτείται σοβαρή σωματική κούραση ή έντονη στρατιωτική πειθαρχία, σταδιακά ο στρατιώτης αποσυντίθεται πνευματικά σε ελάχιστες απλές ανάγκες και υποχρεώσεις: φαγητό, ύπνος, σκοπιά, λούφα, έξοδος, αγγαρεία, άδεια. Ικανότητες όπως δημιουργία, συμμετοχή, πρωτοβουλία, αλληλεγγύη είναι άχρηστες μπροστά στο κυκλικό ωράριο των υπηρεσιών και των πάντα απαραίτητων -για να έχουν κάτι να απασχολούνται τα παιδιά- αγγαρειών, εκ των οποίων οι περισσότερες συνιστούν μικρά οικονομικά σκάνδαλα. Η ακούραστη κούραση είναι παιδαριώδης μα και ασύλληπτη στη φύση της.


Αυτός ο ντροπιαστικός περιορισμός του νου δεν είναι τυχαίος και προκύπτων από ετερογενείς ανάγκες, αλλά απαραίτητο συνθετικό μιας ιδεατής από το παρελθόν πολεμικής μηχανής, η οποία εν μέσω της κρατικής παρωδίας έχει πλέον εκφυλιστεί σε μια μηδενικού κόστος εργατικό δυναμικό προς όφελος άλλων, καλοθελητών, πάντα καλοθελητών. Άρα η σπατάλη δεν περιορίζεται μονάχα σε χρήματα και υλικό αλλά και στο σημαντικότερο στοιχείο, το προσωπικό, το οποίο κάλλιστα μπορεί πολλές φορές αφελώς να θέλει να προσφέρει αποτελώντας το τέλειο θύμα. Είναι λοιπόν κάπου σε αυτό το σημείο όπου αρχίζεις αφελώς να αναρωτιέσαι τα αίτια και τις πιθανές αλληλουχίες δεδομένων που ορίζουν μια τέτοια βλακώδη κατάσταση, όμως γρήγορα απομυθοποιείς την όποια οριζόμενη αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων και το αξιόμαχό τους και συνειδητοποιείς το εξής απλό: Πέρα από τις αναμφισβήτητες ιδεολογικές αναστολές περί της θητείας, η αξία σου μέσα στο στράτευμα κινείται μεταξύ αχρηστίας και ωμής εκμετάλλευσης χωρίς φυσικά να προσφέρεις απολύτως τίποτα στην κοινωνία ή στο κράτος, και χωρίς να κερδίζεις και τίποτα. Είσαι ένα παράσιτο στην μουλιασμένη ρουτίνα των μόνιμων, το ζωύφιο που προσβάλλει την αποτυχία τους και καθαρίζει τις τουαλέτες τους.


Μηδέν εις το πηλίκο λοιπόν το συμπέρασμα, όπου μονάχα μια ψευδής ίσως εικόνα συντηρεί τον μαζικό παραλογισμό της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας όχι μονάχα σαν έννοια αλλά και σαν λειτουργία, τόσο ατομική όσο και συλλογική. Και όσο στίβεις το νου σου να βγάλεις λογική και δίκαιο τόσο περισσότερο κουράζεσαι και εγκλωβίζεσαι σε αυτή την ηλίθια πραγματικότητα, στις μονοδιάστατες σκέψεις και τον κύκλο των ωχαδερφιστικών δικαιολογιών Μια από τις ελάχιστες επιλογές -πέρα από το να βαρέσεις τρέλα φυσικά- είναι να προσπαθήσεις να βρεις λίγες διεξόδους, ασκήσεις επί χάρτου ή εκγύμναση του νου άμα θες. Ένα βιβλίο, μια σοβαρή κουβέντα, ένα τραγουδάκι, λίγο γράψιμο, λίγη γυμναστική, λίγη κοροϊδία, λίγο πλάκα, οτιδήποτε χρειάζεται όχι μόνο για να σπάσεις τη ρουτίνα και την σπειροειδής νεύρωση του στρατού, αλλά κυριότερα για καταπολεμήσεις την αποβλάκωση και την πώρωση με ανοησίες που σου προκαλεί η υπηρεσία. Πόσο μάλλον όταν αυτή η αποκαλούμενη 'υπηρεσία' έχει την τρομακτική δυνατότητα να προκαλέσει ακόμη σοβαρότερα προβλήματα, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Αναμφίβολα η οκνηρότητα λοιπόν που καλλιεργείς μονάχος σου, σε οδηγεί στο ίδιο ασφαλές συμπέρασμα: ΄χάσιμο χρόνου'.


Σημείωση: Το παρών χρειάστηκε υπερβολικά πολύ χρόνο ελέω της σχετικής αποβλάκωσης.

Saturday, July 17, 2010

Με τα αχνά του αστράκια…

Θα ήταν τρέλα να νομίζεις πως είσαι τρελός και όλοι οι άλλοι να μην συμμερίζονται την άποψη σου. Λογικά, θα χρειαζόσουν εκπληκτική αυτοπεποίθηση για να μην επιτρέψεις τους άλλους να σε κάνουν να πιστέψεις πως δεν είσαι τρελός. Σαν σκέψη μονάχα, κάτι τέτοιο φυσικά δεν είναι αστείο άμα αναλογιστείς τη δυστυχία πολλών με ψυχικές και ψυχολογικές διαταραχές, μα και πάλι είναι μια σκέψη άξια του Philip K. Dick, ο οποίος πέραν του ταλέντου του είχε και μια διακριτική αίσθηση του χιούμορ.

Αδικημένος εν ζωή, καμένος από τα ναρκωτικά, και τις κοσμικές του αποκαλύψεις παρεξηγημένους από τους κριτικούς του και αναγνωρισμένος στα δυσμάς τη ζωής του από τους πάντα πρωτοπόρους Γάλλους και σίγουρα ένας από τους πιο χαρισματικούς συγγραφείς της γενιάς του, πλέον το όνομά του αναβοσβήνει στα 24 καρέ ανά δευτερόλεπτο στους τίτλους τέλους διαφόρων μετρίων έως κακών μεταφορών των έργων του στη μεγάλη οθόνη. Αργότερα φυσικά έρχονται και στην μικρότερη οθόνη, διακόπτοντας τα ενημερωτικά προγράμματα του καταναλωτισμού, ενώ στο ενδιάμεσο φυσικά περνάνε και από τις οθόνες των υπολογιστών μας δια μέσω των ελαφρώς παραμελημένων από τη σύγχρονη ποίηση λεωφόρων της ευρυζωνικότητας και των όχι τόσο νόμιμων διαδρομών τους, όχι πως κάτι τέτοιο είναι απαραίτητα κακό. Ο ίδιος τουλάχιστον –ο Horselover Fat δηλαδή- δεν θα είχε κανένα πρόβλημα, ο οποίος άλλωστε πάντα ήταν πνεύμα ελευθεριακό, και το πιο πιθανό είναι να ενθάρρυνε μια τέτοια πρακτική προς τέρψιν των ιδεών του.

Μια άλλη πιθανή του σκέψη η οποία θα μπορούσε να γυροφέρνει στο περίεργο μα και βασανισμένο του μυαλό, είναι άμα θα ήταν χρήσιμο στα γηροκομεία να χορηγούνται ναρκωτικά όπως ινδική κάνναβη και LSD προς τέρψιν των μαχόμενων με την κατάθλιψη γηρατείων. Όμως τρελός ή λογικός, αναπόφευκτα κάποια στιγμή πρέπει να επεκτείνεις τη φθηνή σου σκέψη και να αναρωτηθείς γιατί εφόσον διατίθεσαι να αναλογιστείς να κουμπώσεις τον αντάρτη παππού και την μωβομαλλούσα γιαγιά με τα ληγμένα από τις αποθήκες της δίωξης ναρκωτικών, τότε γιατί δεν προτείνεις την ελεύθερη διάθεση όχι μόνο των ναρκωτικών αλλά και άλλων δραστηριοτήτων τις οποίες η επίσημη κοινωνία καταδικάζει μα πολλά από τα μέλη της τις ακολουθεί. Ναρκωτικά, πορνεία, τζόγος, πνευματική κλοπή κι άλλα -με μερικές συγκεκριμένες εξαιρέσεις φυσικά για να μην ξεχνιόμαστε.

Όχι φυσικά πως είσαι από εκείνους που θα υπερασπιστούν τον κλισέ έμπορο ναρκωτικών από την Κολομβία, ή τον νταβατζή με το μακρύ νυχάκι και τον τοκογλύφο με το μπριγιαντί μαλλί, κι ας έχουν κι αυτοί μανούλα. Είναι όμως που από τη μια αναρωτιέσαι πόσο χειρότερη μπορεί ας πούμε να είναι η Καθολική Εκκλησία από τρεις γραμμές κόκα, ή πόσο δυσλειτουργικό είναι το πρωί να καταδικάζεις κάτι και το βράδυ με πονηριά προσεκτική να το εξασκείς και στα κρυφά να το απολαμβάνεις. Είναι λες και μας αρέσει, λες και τρελαινόμαστε από μια πρωτόγονη ορμή να φτιάχνουμε κανόνες και νόμους μονάχα για να τους παραβαίνουμε, να τους διαφθείρουμε, ακόμη και να τους σπάμε μόνο και μόνο για τη συγκίνηση της περιπέτειας, όπως τα βράδια μικροί που κλέβαμε τη ζάχαρη από τη κουζίνα. Ή ακόμη μπορεί να μας αρέσει να διαφθείρουμε τους εαυτούς μας, εν τέλει απλά να απογοητεύομε τη μαμά και τον μπαμπά. Τελικά μπορεί να είμαστε και μικρά παιδιά μέσα σε μεγάλα σώματα, που ψάχνουμε να κάνουμε σκανταλιές και αστείες γκριμάτσες γιατί άλλωστε δεν είμαστε και πολύ καλοί στο να κάνουμε και πολλά άλλα. Και το διασκεδάζουμε φυσικά. Όχι βέβαια πως δεν υπάρχουν και μερικοί ξενέρωτοι, αλλά όπως και οι γκαίη, έτσι και αυτοί είναι αναγκαίοι για να ορίζουν το προς ειρωνεία μέτρο.

Ανεξάρτητα των λελογισμένων παραλογισμών, άμα χρειάζεται μεγάλη αυτοπεποίθηση για να πείσεις τους λογικούς πως είσαι τρελός, τότε σίγουρα χρειάζεται ακόμη μεγαλύτερη για να πείσεις τους τρελούς πως είσαι ο μόνος λογικός. Είναι αλήθεια βαριά η ευθύνη σε αυτό τον κόσμο να κουβαλάς τέτοιο φορτίο, να επιβαρύνεσαι με μια τέτοια γνώση όσο το σύμπαν σε χλευάζει προσπαθώντας να σε πείσει για το αντίθετο. Μα με όσες μαύρες τρύπες κι αν το γαζώσεις το ρημάδι, αυτό πάντα θα γελά μέσα από τις ρωγμές του με τα μάταια νυχτοπερπατήματα μας ανεπαίσθητα και παιχνιδιάρικα φωτίζοντας τα με τα αχνά του αστράκια.