Μια νίκη απούσα, μικρές νίκες κι άλλες μετεκλογικές σκέψεις

Λένε πως οι ήττες σε χαλυβδώνουν και αν μη τι άλλο ιστορικά η αριστερά το γνωρίζει το αίσθημα αυτό καλά. Αντίστροφα όμως, τουλάχιστον στην Ελλάδα, έχει μάλλον ξεχάσει τι σημαίνει και νίκη.

Σίγουρα, η πρωτιά ενός έστω αυτοχαρακτηριζόμενου αριστερού κόμματος στις εθνικές εκλογές είναι μια νίκη, μια κάποια νίκη, συμβαίνει για πρώτη φορά στην εκλογική διαδικασία. Αλλά αυτή είναι σχεδόν και η μόνη νίκη, μια νίκη τυπικών διαστάσεων. Άλλωστε σε ποσοστό ψήφων θα είναι η δεύτερη πιο αδύναμη μεταπολιτευτική πρωτιά μετά από εκείνη της Νέας Δημοκρατίας τον Ιούνιο του 2012. Κυριότερα όμως θα είναι μια κυβέρνηση μειοψηφική όπως θα χαρακτηριζόταν από την ίδια την αριστερά πριν ελάχιστο χρονικό διάστημα, μια ακόμα κυβέρνηση ανοχής και όχι εντολής όπως εσφαλμένα την χαρακτήρισε ο Αλέξης Τσίπρας από το βάθρο του στα Προπύλαια. Μια κυβέρνηση που χαίρει του άδικου εκλογικού νόμου των 50 εδρών, και όχι της απλής αναλογικής, του ιστορικού δηλαδή προτάγματος της αριστεράς. Κοντή η μνήμη του νικητή.

Αξίζει να σημειωθεί πως το 1981 το κέντρο του ΠΑΣΟΚ είχε κερδίσει με σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία κάνοντας χρήση των συνθημάτων της αριστερά, ενώ τώρα το ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει την αδύναμη εκλογική πρωτιά με εμφανές άνοιγμα προς τα κεντροαριστερά στρώματα και όχι προς τη λαϊκή ριζοσπαστικοποίηση. Μια πρόχειρη επισκόπηση των αποτελεσμάτων δείχνει πως ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και της ΔΗΜΑΡ σε πρώτο βαθμό και των ΑΝΕΛ σε δεύτερο είναι αυτοί που έδωσαν τις επιπλέον σχεδόν 10 μονάδες στο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ αντίστροφα, η ΝΔ που ηγείτο μιας πολύ αντιλαϊκής διακυβέρνησης καταγράφει απώλειες μόλις 2% και τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής είναι ουσιαστικά αμετάβλητα. Και όλα αυτά, με ένα απογοητευτικό ποσοστό συμμετοχής αντίστοιχο του 2012 (~ 63.8%), ανάγοντας το ποσοστό του εκλογικού σώματος που εν τέλει ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ σε 23.2%. Καμία λοιπόν τομή στα ιδεολογικά χαρακώματα της κοινωνίας, καμία κινητοποίηση αντίστοιχη του ΠΑΣΟΚ το 1981.

Άρα, η περιβόητη νίκη, δεν είναι νίκη της αριστεράς αλλά νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, και ακόμη ορθότερα νίκη του κεντροαριστερού χώρου. ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ απώλεσαν την εκλογική τους βάση λόγω της συμμετοχής τους στην μνημονιακή κυβέρνηση της ΝΔ χωρίς να μπορέσουν να την καθοδηγήσουν. Αντίθετα, και ανεξάρτητα από τον πρόσφατο εξτρεμισμό της, η ΝΔ έχει βρει τον σκληρό της πυρήνα, μια εκλογική βάση στην οποία μπορεί να πατάει σε μελλοντικές εκλογικές αναμετρήσεις όπου μόνο άνοδος θα μπορεί να παρατηρηθεί. Η δεξιά συντηρητική παράταξη είναι γερά οικοδομημένη και ανήκει ξεκάθαρα μακριά από το χώρο του κέντρου, από όπου όμως θα μπορεί να αντλεί νίκες, ειδικά απέναντι στο αδύναμο πλην ελαστικό κεντροαριστερό ιστό. Είναι χαρακτηριστικό πως στις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες που κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ, πρώτοι σε σταυρούς ήταν οι υποψήφιοι της ΝΔ, ενδεικτικό των χαλαρών σχέσεων μεταξύ του κόμματος και της εκλογικής του βάσης.

Τα σταθερά χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία (πέρα από τις αντικειμενικές δυσκολίες προσέλευσης) δείχνουν όχι την κομματική ή ακόμα την πολιτική, αλλά την πολιτειακή αποστασιοποίηση των πολιτών από το ίδιο το πολίτευμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε να αναγνώσει τόσο τις παραδοσιακές κινηματικές διαδικασίες, όσο και το φαινόμενο των πλατειών, παρόλο την έντονη συμμετοχή στελεχών του σε αυτό και την αντίστοιχη απόπειρα καθοδήγησής του, επιτρέποντας μια ακόμη διπλά μειοψηφική εκλογή. Πολύ πιο απλά, η αριστερά απέτυχε να πείσει οποιονδήποτε άλλον πέραν εκείνων που δυνητικά θα την στήριζαν ούτως ή άλλως, απέτυχε να ακούσει την κοινωνία και να δημιουργήσει αντίστοιχο ρεύμα, απέτυχε να ανανεώσει τον πολιτικό λόγο αντίστοιχα με τις κοινωνικές δυναμικές. Έτσι λοιπόν απουσιάζει η αριστερά της κοινωνίας, κι αντιθέτως θα δούμε την αριστερά της πολιτικής, ένα μόρφωμα άνευ μήτρας, ένα σχήμα αστικό και όχι λαϊκό, ακόμη κι αν υπάρχουν καλές προθέσεις.

Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, ακόμη και αρρωστημένο, είναι τα κόμματα της Χρυσής Αυγής και του Ποταμιού που τόσο επικοινωνιακά, όσο και αντιπροσωπευτικά είναι πιο πιστά και σύγχρονα. Όσο αναφορά το πρώτο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πια, περίπου το 7% των Ελλήνων είναι νεοναζί, ηθικοί αυτουργοί στη βαρβαρότητα και φυσικά δωσίλογοι, είναι φασίστες και όχι αγανακτισμένοι πολίτες που επιλέγουν τη ψήφο διαμαρτυρίας, είναι ψηφοφόροι που μεταπολιτευτικά χρόνια πολλά κρυβόντουσαν στο πελατειακό παρακράτος της δεξιάς και του ΠΑΣΟΚ. Αυτή είναι μια σκληρή πραγματικότητα, μια ήττα όχι απαραίτητα της αριστεράς, αλλά σίγουρα μια ήττα του κοινοβουλευτισμού και του πολιτισμού και της ίδιας της κοινωνίας η οποία πρέπει να συσπειρωθεί γύρω από το αντιφασιστικό μέτωπο.

Από την άλλη, το γεγονός πως το Ποτάμι προέρχεται ξεκάθαρα από τα εργολαβικά συμφέροντα της χώρας, δε του στερεί τα πειστήρια επικοινωνιακής οργάνωσης γύρω από το σύγχρονο κοινωνικό τοπίο το οποίο διαρκώς αποποιείται της γραμμικής αφήγησης αριστερά-δεξιά. Είναι σαφές πως δεν είναι 'απολιτίκ' – άλλωστε τίποτα δεν είναι – αλλά σίγουρα επιδιώκει την προβολή του ως μη παραδοσιακό κόμμα (σε πλήρη αντιστοιχία με την ΧΑ και παρόλο τον απίστευτο προσωποκεντρισμό του), ως 'ακομματίκ' δηλαδή. Βασίζεται στις καλές προθέσεις, σε μια νεοχριστιανική ηθική και την ισοπεδωτική 'κοινή λογική', σε μια κοινωνική αντιπροσώπευση μέσω ενός οργανωμένου ακτιβισμού στη βάση, χωρίς κομματική, κυβερνητική ή συνδικαλιστική διαμεσολάβηση, αυτό άλλωστε είναι το μήνυμα του πλήθους των εθελοντών του, σε πλήρη αναλογία με την οργάνωση της Χρυσής Αυγής (ρατσιστικά συσσίτια, συνεισφορές κλπ). Αυτοπροσδιορίζεται ως κόμμα χωρίς ιδεοληψίες, ενώ στη πραγματικότητα είναι ένα κόμμα χωρίς ιδεολογία, ως κόμμα καινοτόμο, ενώ στη πραγματικότητα είναι χωρίς δομές. Κι όμως, αυτό το κόμμα, το οποίο είναι τόσο γελοίο σε τόσα πράματα όντως κατάφερε να ακούσει ένα κομμάτι της κοινωνίας, μικρό, αφελές, ανόητο ακόμα ίσως, αλλά σίγουρα ένα κομμάτι τεχνοκρατικό και ταξικά σε παραίσθηση που έχει βαρεθεί να το εντάσσουν σε πολιτικά κουτάκια χωρίς η άποψή τους να έχει πραγματική αντιπροσώπευση. Χαρακτηριστικά του στελέχη δεν είναι φυσικά οι θλιβερά ορμώμενοι από τα αριστερά οπορτουνιστές Λυκούδης και Ψαριανός, αλλά οι εκ του φιλελεύθερου χώρου αδικημένοι από την νεοελληνική κουλτούρα ασυδοσίας και ανομίας Θεοχάρης (αποπομπή από Υπ.Οικ.) και ο Γιατρομανωλάκης με το περίφημο πια ... καφάσι στο instagram του.

Σε αυτό το τοπίο λοιπόν ποια ακριβώς είναι η 'σαρωτική νίκη' του ΣΥΡΙΖΑ, και ποια η νέα ημέρα, και ποια η νίκη της αριστεράς; Καμία ουσιαστικά. Κάποιος θα μπορούσε εύλογα να πει πως η ταπεινή υποχώρηση των ριζοσπαστικών θέσεων για την φιλοξενία των κεντροαριστερών ψηφοφόρων στο όνομα μιας εναλλακτικής διακυβέρνησης είναι μια όχι μονάχα στρατηγικά αλλά και ηθικά άξια πράξη. Ίσως, αλλά η αριστερά δεν μπορεί να είναι το κωλοχανείο αποτυχημένων στρατηγικών και αμετανόητων ιδιοτελών καιροσκόπων. Η αριστερά ήταν πάντα εκτός, ήταν πάντα στο δρόμο και όχι στα σαλόνια, ήταν η διαρκής αναγκαία αμφισβήτηση της εξουσίας, ήταν το πρόταγμα της αλληλεγγύης, των δικαιωμάτων και της ελευθερίας, της αμεσοδημοκρατίας ενάντια στη διαμεσολάβηση, ήταν στην αυτοργάνωση και στον κοινοτισμό, η αριστερά ήταν στις αξιοπρεπείς ήττες και μακριά από τις λαϊκίστικες χυδαίες νίκες, ήταν πάντα για όλους και όχι για τους λίγους και ας ήταν σχεδόν πάντα λίγη η ίδια, ήταν προστάτιδα των μειονοτήτων έναντι της μαζικοποίησης. Τώρα λοιπόν που ένα φάσμα της είναι στην εξουσία οφείλει να συγκρουστεί, να συμβιβαστεί και να ενώσει, οφείλει να προασπιστεί το κοινωνικό κέρδος έναντι του πολιτικού κόστους, οφείλει να αποτύχει και να ηττηθεί, οφείλει να αντιμετωπίσει την υπαρκτή ανθρωπιστική κρίση, ακόμη κι αν χρειαστεί να καταφύγει ξανά στα μικρομεσαία στρώματα για να τα καταφέρει, οφείλει να αφήσει μια παρακαταθήκη κοινών τόπων και όχι αγκυλώσεων. Οφείλει όπως σε κάθε ήττα της να καλλιεργήσει συνειδήσεις.

Βέβαια, υπάρχουν και κάποιες μικρές έστω νίκες. Η πολιτική ωριμότητα του ΣΥΡΙΖΑ να προετοιμάσει το συγκυβερνητικό του σχήμα (ανεξαρτήτου αυτοδυναμίας) πολύ πριν την εκλογική αναμέτρηση δείχνει μια σοβαρότητα ανώτερη των αντίστοιχων διεργασιών από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ το 2012. Επιπλέον η συγκρότηση αυτής της συγκυβέρνησης από δύο κόμματα εκ δια μέτρου αντίθετα ιδεολογικά είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα τόσο για την εθνική αντιπροσώπευση όσο και για μια πιθανή έξοδο της κοινωνικής αντίληψης από τη γραμμική πολιτική απεικόνιση. Σίγουρα, η λαϊκή δεξιά των ΑΝΕΛ εμπεριέχει κινδύνους, αλλά και προκλήσεις. Άλλωστε οι όποιες αγεφύρωτες αποστάσεις σε κάποια ζητήματα (πχ μεταναστευτικό, αντιρατσιστικό, δικαιώματα ΛΟΑΤ, ειδικά με την παρουσία του Νικολόπουλου) δεν αποκλείουν συννενοήσεις σε άλλα θέματα, όπως και κοινοβουλευτικές συνεργασίες με άλλα κόμματα σε αυτά ακριβώς τα ζητήματα. Αντίστροφα κιόλα, οι ΑΝΕΛ έχουν το δικό τους στοίχημα, να μην επιτρέψουν την μετακύλιση της λαϊκής δεξιάς στους κόλπους της Χρυσής Αυγής. Είναι επίσης μια κάποια νίκη η αποφυγή επαναληπτικών εκλογών, κάτι το οποίο -κακώς μάλλον- δεν επιθυμούσε ο ελληνικός λαός, και αντίστοιχα ο πολιτικός σεβασμός απέναντι σε αυτή την επιθυμία είναι ένα κέρδος.

Υπάρχει και μια ακόμη, ίσως σπουδαιότερη η οποία εμπεριέχει και μια παγίδα. Από το 2008 μέχρι σήμερα, η ελληνική κοινωνία έχει δοκιμαστεί σκληρά ξυπνώντας από την μεταπολιτευτική αφέλεια, έχει υποστεί βία και τρομοκρατία σε πάρα πολλές διαστάσεις, και ενδεχομένως μπορεί και να έχει ωριμάσει. Το κρυφό μυστικό, είναι πως η περιορισμένη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ επιτυγχάνεται ενώ η χώρα βρίσκεται αντικειμενικά σε καλύτερη κατάσταση από το 2012 και με καλύτερες προοπτικές, μια θέση η οποία βέβαια κόστισε ακόμη και ανθρώπινες ζωές. Υπάρχει ήδη προεκλογική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ πως δε θα επιτραπούν πρωτογενή ελλείμματα, και παρόλο το πλήθος των οικονομικών ναρκών που αφήνει πίσω της η ΝΔ, αυτό είναι αρκετά πιθανό. Στους οικονομικούς κύκλους η πολιτική της λιτότητας έχει τη θέση της, χωρίς αυτό φυσικά αυτό να αναιρεί την σχεδόν εγκληματικών διαστάσεων ισοπεδωτική και αντιδημοκρατική εφαρμογή της από την κυβέρνηση ΝΔ υπό τις οδηγίες της τρόικας. Πιο απλά, η αριστερή διακυβέρνηση τώρα έχει ευκολότερο έργο από ότι θα είχε σε μια πιθανή νίκη τον Ιούνιου του 2012.

Όμως το κυριότερο κέρδος εμπεριέχεται όντως στο σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ. Η ελπίδα όντως ήρθε – έστω και για μια ημέρα το εκλογικό σώμα απέρριψε την τρομοκρατία και επέλεξε την προοπτική της αξιοπρέπειας ακόμη κι αν θεωρητικά εμπεριέχει μεγαλύτερο ρίσκο. Όμως, όπως ήρθε για μια ημέρα, έτσι πρέπει κι άμεσα να φύγει. Η ελπίδα δεν είναι παρά μια ανάθεση που με μαθητική ακρίβεια θα οδηγήσει στην απογοήτευση, στην αγανάκτηση και εν τέλει στην απόρριψη για λάθους λόγους. Τα δυσκολότερα για το ΣΥΡΙΖΑ μόλις ξεκίνησαν, αλλά ακόμη κυριότερα η κοινωνία και ο καθένας μας ξεχωριστά καλούμαστε να ανέλθουμε σε έναν μεγαλύτερο βαθμό εγρήγορσης, συμμετοχής και ευθύνης, από οπαδοί καταναλωτές να γίνουμε πάλι πολίτες. Από την βίαια καταστολή των πλατειών μέχρι την πρόσφατη εκλογική διαδικασία, τα κοινωνικά κινήματα, ταπεινωμένα και ήττημενα ήταν σε μια στάση αναμονής, σε μια προσμονή της ομαλής μετάβασης στην αριστερή διακυβέρνηση. Όμως τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να ανασυγκροτηθούν και να υπενθυμίσουν ποιος είναι κυρίαρχος, είτε αυτός είναι ενάντια είτε μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ, τώρα είναι η στιγμή που ο καθένας έχει να κάνει τις επιλογές του, στο χώρο εργασίας, στη γειτονιά, στις πλατείες, στους δρόμους. Γιατί όταν αποτύχει η αριστερά, η κοινωνία θα πρέπει να είναι έτοιμη να αναδείξει ένα διαφορετικό πεδίο άσκησης πολιτικής και διακυβέρνησης το οποίο να είναι κάτι περισσότερο από μια κενή αναπαραγωγή του ίδιου εξαντλημένου γραμμικού μοντέλου ή μια αγανακτισμένη προσφυγή σε άναρθρα εγκληματικά άκρα.

με αφορμή μια ανακοίνωση

Δύσκολα μπορεί να βρει κανείς κάτι πιο σουρεαλιστικό από απεργούς την Κυριακή, εκεί έχουμε φτάσει όμως, στο σημείο που το τραγικό γίνεται κωμικό και απίστευτο. Την τελευταία Κυριακή του έτους τα βιβλιοπωλεία ήταν ανοιχτά, μεταξύ αυτών και ο περίφημος IANOS που ουκ ολίγες φορές έχει εκτεθεί για τις εργασιακές του συνθήκες. Ακόμα χειρότερα όμως, ο IANOS σε συνεργασία με τον ραδιοφωνικό σταθμό του ΣΥΡΙΖΑ 'Στο Κόκκινο' συνδιοργάνωναν εκδήλωση με συνδρομή καλλιτεχνών για την 'Κιβωτό του Κόσμου'. Μέχρις εδώ τίποτα καλά. Αντιθέτως εδώ ο σουρεαλισμός πιάνει κυριολεκτικά 'κόκκινο'. Αξίζει να σημειωθεί πως αυτή ήταν η 7η Κυριακή του χρόνου με ανοιχτά τα καταστήματα και η 3η συνεχόμενη.

Φυσιολογικά λοιπόν ο Σύλλογος Υπαλλήλων ΒιβλίουΧάρτου Αττικής προκήρυξε απεργία για την Κυριακή 28/12, με συγκέντρωση στην πλατεία Κοραή και απεργιακή περιφρούρηση έξω από τον ΙΑΝΟ (όπως και στον Παπασωτηρίου), εγκαλώντας παράλληλα τον ρ/σ 'Στο Κόκκινο' για την απαράδεκτη και υποκριτική του στάση. Κατόπιν μιας ώρας περίπου, τουλάχιστον τέσσερις διμοιρίες ΥΑΤ και ΥΜΕΤ βρέθηκαν στα πεζοδρόμια έξω και γύρω από τον Ιανό, οι οποίες εν τέλει επιτέθηκαν στους απεργούς, ενώ προχώρησαν σε πέντε προσαγωγές, εκ των οποίων οι τέσσερις μετατράπηκαν σε συλλήψεις με τις συνήθεις αστείες κατηγορίες. Αργότερα έγινε πορεία διαμαρτυρίας η οποία πέρασε από το Α/Τ Ακρόπολης όπου συνελήφθησαν άλλοι τρεις αλληλέγγυοι στους πρώτους συλληφθέντες διότι μερικές φορές και η αστυνομία έχει χιούμορ. Και όλα αυτά φυσικά με 'το 'σεις και το 'σας', δηλαδή με χριστουγεννιάτικους διακοσμητικούς μώλωπες και κακώσεις.

Κατόπιν των παραπάνω ο ρ/σ 'Στο Κόκκινο' έβγαλε ανακοίνωση με την οποία διέκοπτε οποιαδήποτε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο IANOS, χωρίς καν όμως να ζητά μια απλή συγνώμη για την εμπλοκή του στην καθιέρωση της κυριακάτικής εργασίας. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που πρέπει να υπομένουμε τις αντιφάσεις του εν λόγω σταθμού και της ηγεσίας του, αλλά αυτό είναι μάλλον μια ξέχωρη κουβέντα. Παρεμπιπτόντως, λίγες μέρες αργότερα σε μια τελείως αντιεμπορική κίνηση, οι Εκδόσεις των Συναδέλφων απέσυραν τα βιβλία τους από το εν λόγω βιβλιοπωλείο.

Το κερασάκι όμως στη σάπια πρωτοχρονιάτικη τούρτα του ΙΑΝΟΥ όμως είναι η θρασύτατη σχετική ανακοίνωσή του για τα περιστατικά. Μεταξύ άλλων διαβάζουμε πως "η κυβέρνηση απόφασισε να παραμείνουν ανοιχτά τα καταστήματα για τρίτη συνεχόμενη Κυριακή μέσα στο Δεκέμβριο. Δεν ρώτησε κανέναν και προφανώς δεν ρώτησε τη διοίκηση ή τους εργαζόμενους του ΙΑΝΟΥ." Ανακαλύπτουμε λοιπόν πως όχι μόνο ο IANOS είναι ενάντια στην κυριακάτική λειτουργία του, αλλά είναι και κολλεκτίβα εργασίας όπου η διοίκηση και οι εργαζόμενοι είναι το ίδιο και το αυτό. Επίσης ανακαλύπτουμε πως ο καλύτερος τρόπος για να εκφράσει την αντίθεσή του στην κυριακάτική λειτουργία του είναι ... να λειτουργήσει την Κυριακή. Η διοίκηση του Ιανού στόχευε προφανώς στην έκπληξη που θα προκαλούσε μια τέτοια ενέργεια, διότι ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τη στρατηγική του στρατηγού Μέλτσετ;

Κατόπιν διαβάζουμε πως "Ο ΣΥΒΧΑ επίσης αποφάσισε μονομερώς να κηρύξει απεργία ειδικά και μόνον στα βιβλιοπωλεία την 28η Δεκεμβρίου, χωρίς να ρωτήσει ούτε ο ίδιος κανέναν και από όλα τα βιβλιοπωλεία αποφάσισε για πολλοστή φορά να εμποδίσει την λειτουργία του ΙΑΝΟΥ." Σε δύο μόλις σειρούλες ανακαλύπτουμε πως όχι μόνο ο ΣΥΒΧΑ είναι ισότιμος της κυβέρνησης, αλλά οφείλει να ρωτάει τα βιβλιοπωλεία πριν αποφασίσει να απεργήσει. Ας φανταστούμε λοιπόν τον εξής κατά τον Ιανό ευκταίο διάλογο:

Αναρχοκουμουνισταράς μέλος του ΣΥΒΧΑ: <<Αφεντικούλη λέμε, να μωρέ, λέμε να κάνουμε μια απεργιούλα την Κυριακή, καθότι και χριστιανοί άλλωστε, τι λες κι εσύ;>>

Καρατζάς, ιδιοκτήτης ΙΑΝΟΥ, καταδικασθέντας για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος σε έξι χρόνια κάθειρξη με αναστολή: <<Παλικάρια μου, σας περίμενα πως και πως να μου το προτείνετε! Ελάτε μέσα να ετοιμάσουμε τα πανό να σας κεράσω και ρακούλα.>>

Κι αφού ζητήσει την άδεια της εργοδοσίας για να απεργήσει, πρέπει να λάβει από αυτήν και τις παραμέτρους της εν λόγω απεργίας, ποια βιβλιοπωλεία θα περιφρουρηθούν και ποια θα αφεθούν να λειτουργούν παρόλο που έχει ήδη προκηρυχθεί η γαμημένη η απεργία. Για το ιστορικό, αξίζει να ειπωθεί πως και τουλάχιστον ένα υποκατάστημα του Παπασωτηρίου είχε απεργιακή περιφρούρηση (ο μόνος από τους ανταγωνιστές του ΙΑΝΟΥ που δεν αναφέρονται στην ανακοίνωσή του), ενώ φυσικά ο ΣΥΒΧΑ είχε προειδοποιήσει μέρες πριν πως θα περιφρουρήσει τον ΙΑΝΟ ακριβώς λόγω της υποκριτικής στάσης του ρ/σ 'Στο Κόκκινο'.

Αναρωτιέται λοιπόν κανείς προς τι τόσο θράσος; Είναι λογικό φυσικά εργοδοσία και εργαζόμενοι να έχουν μεταξύ άλλων και πληθώρα συμφερόντων ενάντια το ένα στο άλλο, όπως άλλωστε έχουν και μερικά παράλληλα αν όχι και ταυτόσημα σε άλλες λιγότερες περιπτώσεις. Είναι επίσης λογικό αυτά τα αντικρουόμενα συμφέροντα να προκαλούν τριβές, ακόμα και συγκρούσεις. Αυτό όμως που δεν είναι λογικό, είναι το ραδιόφωνο του ΣΥΡΙΖΑ να συνδιοργανώνει εκδηλώσεις σε μαγαζί της εκάστοτε εργοδοσίας Κυριακή, όταν μάλιστα έχει προκηρυχθεί σχετική απεργία. Δεν είναι λογικό να ποινικοποιείται το δικαίωμα στην απεργία ασχέτως που η απέρχουσα κυβερνητική πλειοψηφία θα το επιθυμούσε αυτό. Δεν είναι λογικό ο IANOS να βγάζει μια επαίσχυντη ανακοίνωση που ακυρώνει οποιαδήποτε πιθανότητα σχηματισμού πεδίου αντιπαράθεσης. Ακόμα περισσότερο, δεν είναι καθόλου λογικό, ο ένας εκ των δύο πόλων αυτής της αντιπαράθεσης που πρωτίστως είναι ηθικής φύσης, να διεκδικεί το ίδιο το βάθρο της λογικής.

Η εισαγωγή της έννοιας της λογικής στο πεδίο αντιπαράθεσης ιδεολογιών, τάξεων και πολιτικών δεν είναι κάτι καινούριο φυσικά, ήταν ένα γνώριμο χαρακτηριστικό των εκάστοτε κρατικών ολοκληρωτισμών – η επίφαση της λογικής όχι μόνο αυτόματα δημιουργεί μερικούς ιδεολογικούς αποκλεισμούς, αλλά αποσκοπεί στην κυριαρχία της μιας και μόνο ιδέας, χωρίς καμμία αμφισβήτηση. Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τη λογική;

Στα νεότερά μας χρόνια, ήταν ο Θάνος Τζήμερος που ξεκίνησε με το σύνθημα της 'κοινής λογικής' – μια κοινή λογική που οδήγησε στην πρόταση μετατροπής των στρατοπέδων συγκέντρωσης παράτυπων μεταναστών σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, πρόταση που δεν είχαν καν φανταστεί οι συμμορίτες της Χρυσής Αυγής. Ευτυχώς η πλειοψηφία του κόσμου σύντομα αντιλήφθηκε τη φασίζουσα κοινή λογική του Τζήμερου, και γρήγορα η δημοτικότητα και απήχησή του πήρε την επικοινωνιακή κατηφόρα. Έτσι ένεκα και των αναγκών του ομίλου Μπόμπολα γεννήθηκε το Ποτάμι, του οποίου ο ηγέτης σαν άλλος Φρανκεστάιν προσπαθεί να συγκεράσει την κεντροαριστερά εκλογική βάση με τον νεοφιλελευθερισμό, το οποίο εν τέλει δεν είναι και τόσο απίθανο στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα. Το πακέτο προτάσεων -αν κάποιος μπορεί να το πει πακέτο φυσικά- του Σταύρου Θεοδωράκη δεν είναι παρά κοινότυπες τεχνικές προτάσεις προερχόμενες από τη θεωρία διοίκησης επιχειρήσεων που φυσικά στερούνται οποιουδήποτε πολιτικού βάθους. Το παράλογο της υπόθεσης βέβαια είναι πως τέτοιες απόψεις ευλόγως βρίσκουν απήχηση στην εκλογική βάση επειδή ακριβώς το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι τόσο ρηχό ώστε οι αρχές διοίκησης του δημοσίου να παραμένουν ένα από τα πιο έντονα πεδία πολιτικής αντιπαράθεσης.

Εδώ όμως είναι και το ζητούμενο – η περίφημη λογική δεν είναι παρά η αυτονόητη και αναγκαία προϋπόθεση για να υπάρχει οποιαδήποτε αντιπαράθεση. Όση απόσταση κι αν υπάρχει μεταξύ των αντικρουόμενων πλευρών η λογική, όπως και ο σεβασμός, μπορεί να προσφέρει εκείνη την κοινή ελάχιστη γλώσσα με την οποία οι δύο πλευρές μπορούν να επικοινωνήσουν και να αντιπαρατεθούν. Όταν λοιπόν μια από τις πλευρές κάνει επίκληση στη λογική, τότε είτε όντως η απέναντι πλευρά στερείται λογικής ή – και αυτό είναι το πιο πιθανό – η επίφαση της λογικής δεν είναι παρά μια τακτική διαφυγής από την σύγκρουση, ή ακόμα χειρότερα μια προσπάθεια επιβολής της μιας πλευράς στην άλλη πέραν του πλαισίου του σεβασμού και του πολιτισμού.

Αυτό το τελευταίο είναι που παρατηρεί κανείς όχι μονάχα στην τουλάχιστον αστεία ανακοίνωση του βιβλιοπωλείου IANOS, αλλά και στην βίαια επέμβαση της αστυνομίας, όπως και στην υποκριτική στάση του ρ/σ 'Στο Κόκκινο' και του ΣΥΡΙΖΑ κατ' επέκταση. Η 'λογική' δεν είναι λογική, αλλά η ηθική του νικητή, η ηθική του εξουσιαστή, η ηθική του μνησίκακου ισχυρού. Σκοπός δεν είναι η λογική αντιπαράθεση, η αυτοκριτική, η επικοινωνία, η αμοιβαία υποχώρηση, αλλά η επιβολή, τόσο πνευματική όσο ακόμα και φυσική με τη μορφή της αστυνομικής βίας. Ίσως εν τέλει όντως να ζούμε σε ένα παράλογο περιβάλλον, και το μόνο λογικό, και με το οποίο όλοι θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε με την ανακοίνωση του βιβλιοπωλείου, είναι πως όντως "Όσα συνέβησαν έξω από το βιβλιοπωλείο IANOS σήμερα, ξεπερνούν κάθε όριο λογικής και κοινωνικής σύμβασης."