Ίδωμεν

Στη καινούρια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ δύο είναι τα πρόσωπα που έχουν αναλάβει υπουργικούς θώκους ή ανώτερες αρμοδιότητες, και είχαν ανάλογους ρόλους σε προηγούμενες κυβερνήσεις του κόμματός τους. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος σαν Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης με ενεργητικό και συντονιστικό ρόλο, και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης ο οποίος είναι ο μόνος που πήρε όχι μόνο το υπουργείο το οποίο είχε και στο παρελθόν, αλλά και το αγαπημένο του, το Υ. Προστασίας του Πολίτη όπως λέγεται πια.

Επί πρωθυπουργίας Σημίτη, στην αποτίμηση του έργου του Χρυσοχοΐδη πολλοί του αναγνώριζαν την επαγγελματική αναβάθμιση της ΕΛ.ΑΣ. (με τα εγκληματολογικά εργαστήρια, εκπαιδευτική αναβάθμιση, συγκρότηση ΕΚΑΜ, αντιτρομοκρατική) όπως φυσικά και την εξάρθρωση της 17Ν. Ανεξάρτητα αν κανείς συμφωνεί με τις επιλογές και τον ρόλο του, είναι σίγουρα ένας ικανός και έξυπνος άνθρωπος, χαρακτηριστικά που έχει προλάβει να μας τα δείξει μέσα σε ελάχιστο διάστημα και στη καινούρια θητεία του. Ας δούμε πως:

1. Στις 8/10 μια ώρα μετά από βανδαλισμούς κοντά στην οδό Σόλωνος, η ΕΛ.ΑΣ. πραγματοποιεί έκτακτη, όπως την χαρακτηρίζει, επιχείρηση στην γειτονιά των Εξαρχείων, με 400 αστυνομικούς, πάνω από 200 ελέγχους 81 προσαγωγές και 8 συλλήψεις. Η σφοδρή αστυνόμευση (ή τρομοκρατία) συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες, αλλά με σταδιακά μικρότερη ένταση, με δεκαμελής πεζές περιπολίες να καλύπτονται από διμοιρίες των ΜΑΤ και τις ομάδες Δέλτα και Ζ να περιπολούν σε όλα τα μήκη και πλάτη της γειτονιάς θυμίζοντας στρατό κατοχής. Πλέον και οι πιο αφελείς αναγνωρίζουν πως επρόκειτο για ένα οργανωμένο σχέδιο το οποίο ανάμενε την πρώτη δυνατή αφορμή για να εφαρμοσθεί, με σκοπό το επικοινωνιακό και στρατηγικό reset αντιμετώπισης των πολιτικών χώρων που δραστηριοποιούνται στα Εξάρχεια.
2. Στις 21/10 μετά από ρίψη πετρών και τούβλων σε τετραμελής πεζή περιπολία στις οδούς Λόντου και Σόλωνος, η ΕΛ.ΑΣ. κινητοποιεί ΜΑΤ, Δέλτα και Ζ για την εύρεση και προσαγωγή υπόπτων. Κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες οι αστυνομικές δυνάμεις βρίσκονται 350 μέτρα πιο μακριά, στη πλατεία Εξαρχείων, και κατά τη διαδικασία αυθαίρετων προσαγωγών αποδοκιμάζονται και προκαλούνται από ‘επώνυμους’ πολιτευτές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που είχαν εκδήλωση πιο πριν στο Φλωράλ με πιο αξιομνημόνευτο αποτέλεσμα την προσαγωγή του Παπαχρήστου (εκφωνητής του Πολυτεχνείου το ’73). Αργότερα το βράδυ της ίδιας μέρας ο υπουργός δίνει εντολή να αφεθούν ελεύθεροι όλοι ανεξαρτήτως στοιχείων (1) και ζητά δημόσια συγνώμη (2). Την επομένη, χωρίς να ερευνηθούν πιθανώς ευθύνες σε μεσαία και κατώτερα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ., καρατομείται ο αρχηγός του σώματος. Ασφαλώς για δεύτερη φορά μέσα στη σύντομη θητεία του, ο Χρυσοχοΐδης εκμεταλλεύεται φθηνές περιστάσεις για να προχωρήσει τα σχέδιά του χωρίς να ακουστεί κιχ.
3. Γενικότερα παρατηρείται μια διαφορετική στρατηγική αστυνόμευσης του κέντρου όπου πια δε προτιμάται το μοντέλο της ΝΔ (ΜΑΤ και άγιος ο θεός και επιχειρήσεις σκούπα με αδιάκριτη χρήση βίας) αλλά μια πολύπλευρη σύνθεση των αστυνομικών δυνάμεων, όπου τα εκάστοτε σώματα αξιοποιούνται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στο φυσικό τους ρόλο. Επιπλέον, έχει καταστεί σαφές πως η ΕΛ.ΑΣ. με το δόγμα Χρυσοχοΐδη επιθυμεί να αυξήσει την κινητικότητα της και την ψυχολογική της παρουσία, και αποφεύγει το συγκρουσιακό χαρακτήρα σαν το διάολο το λιβάνι για να μην υποβαθμιστεί η δημόσια εικόνα της.
4. Παλιά μου τέχνη κόσκινο. Δύο εβδομάδες περίπου μετά την αλλαγή της ηγεσίας της Κρατικής Ασφάλειας, σε μια περίεργη δήλωση του, ο υπουργός υπενθυμίζει πως υπάρχουν τουλάχιστον 10 στελέχη της 17Ν τα οποία παραμένουν ασύλληπτα, ενώ από την πρώτη μέρα διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ δεν έχει γίνει λόγος για καμία από τις τρομοκρατικές ομάδες της μετά-17Ν εποχής. Όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα ο Μ. Χρυσοχοΐδης παίζει το επικοινωνιακό παιχνίδι πολύ πιο διακριτικά και καλύτερα, αναιρώντας το δόγμα των διαρροών και κούφιων προειδοποιήσεων του στυλ ‘τους ακουμπάμε’, ‘παρακολουθούνται’, ‘πρόσωπα ενδιαφέροντος’ κι άλλα τέτοια. Είναι σχεδόν σίγουρο πως στους επόμενους μήνες αθόρυβα η αντιτρομοκρατική θα ενισχυθεί με στελέχη και πόρους, και θα επιστρέψει στις παλιές καλές μέρες της αρχής της δεκαετίας με σκοπό όχι την φθορά των οργανώσεων, αλλά την εξάρθρωση τους εν μια νυκτί όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες.
5. Στον πειθαρχικό έλεγχο, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη κάνει ότι μπορεί για να πείσει περί της νέας ονομασίας του υπουργείου. Με αφορμή περιστατικό στην πλατεία Ομόνοιας (με αστυνομικό με περούκα που τελικά τον συνέλαβε η ΟΠΚΕ), δήλωσε εν θερμώ πως τέτοια πρόσωπα δεν έχουν θέση στην ΕΛ.ΑΣ., ενώ για το πολύ σοβαρότερο περιστατικό με το θάνατο Πακιστανού μετανάστη δύο μέρες μετά την κράτησή του σε αστυνομικό τμήμα, ο ίδιος ζήτησε την συνδρομή του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις έρευνες, παρακάμπτοντας τελείως την πεπατημένη επιλογή της ΕΔΕ. Παράλληλα εξήγγειλε (όπως και προεκλογικά) την κατάργηση του κουκουλονόμου (ο οποίος εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στους συλληφθέντες της κατάληψης του δημαρχείου Νίκαιας, οι οποίοι όμως εν τέλει αφέθηκαν όλοι ελεύθεροι, ορισμένοι εκ των οποίων με περιοριστικούς όρους και αναμένεται η απαλλαγή τους στη δικαστική διαδικασία).
6. Με αφορμή το ίδιο πάλι περιστατικό, ο Χρυσοχοΐδης έδειξε πως δεν φοβάται την επαφή του με το κοινό, και ως άλλος Μεσσίας που θα διώξει τα φαντάσματα του Μαρκογιαννάκη, συνομίλησε με την ‘Κίνηση Ενωμένοι ενάντια στο ρατσισμό και τη φασιστική απειλή’ και προανήγγειλε την πρόσληψη αλλοδαπών από τις κύριες μεταναστευτικές εθνικότητες οι οποίοι θα δρουν ως διερμηνείς και ενδιάμεσοι των κοινοτήτων με την αστυνομία, την ίδια στιγμή που ο Βούγιας επισκεπτόταν με τους δημοσιογράφους το στρατόπεδο συγκεντρώσεως στη Παγανή.

Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό πως όπως και οι υπόλοιποι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ, ο Μ. Χρυσοχοΐδης εκμεταλλεύεται πλήρως την περίοδο χάριτος από τα ΜΜΕ (αν όχι την απροκάλυπτη αβάντα…) και την δυναμική των πρώτων 100 ημερών για να εδραιώσει την δική του φιλοσοφία και να κερδίσει την κοινή γνώμη. Παρ’ όλο την αρχική επικοινωνιακή ένταση την οποία εν πολλοίς ο ίδιος έχει προκαλέσει για να περάσει κάποια μηνύματα, φαντάζει πολύ πιθανή η επιθυμία του υπουργού για χαμηλό επικοινωνιακό προφίλ σε βάθος χρόνου, παραδειγματικές πειθαρχικές τιμωρίες, την αποφυγή παιδαριωδών λαθών, και την προαγωγή προσεκτικά οργανωμένων και σχεδιασμένων επιχειρησιακών δράσεων οι οποίες θα δίνουν την αίσθηση ασφάλειας στον πολίτη.

Όμως ο κ. Χρυσοχοΐδης δεν είναι αλάνθαστος. Ασχέτως του τι πρεσβεύει, η θεματολογία που περίτεχνα έχει επιλέξει να προβάλλει προδίδει και τα ζητήματα στα οποία μάλλον δεν νοιώθει και τόσο σίγουρος. Αυτά είναι κυρίως τα ζητήματα της Αγροφυλακής και οι διαδικασίες απορρόφησης των στελεχών της μετά τη διάλυσή της, η βαθιά ριζωμένη διαφθορά και παραβατικότητα στα αστυνομικά τμήματα, όπως φυσικά η κατάσταση του Πυροσβεστικού σώματος, για την ικανότητα και την διάρθρωση του οποίου ο ίδιος έχει ήδη κάνει αρνητικά σχόλια, ενώ παραμονεύει πάντα το αγκάθι των εποχιακών. Κι όλα αυτά εν μέσω δημοσιοοικονομικής κρίσης η οποία δεν επιτρέπει επιπλέον επανδρώσεις και αυξήσεις στα λειτουργικά έξοδα του υπουργείου.

Παρόλο τη μέθη του σοσιαλισμού που βιώνουμε αυτό τον πράσινο Οκτώβρη (πανάθεμα μας), τίποτα δεν εγγυάται πως ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης θα επιτύχει έστω και μια μικρή αλλαγή νοοτροπίας και λειτουργίας του υπουργείου του. Σίγουρα θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πόσες και ποιες από τις εξαγγελίες του θα πραγματοποιηθούν και με τι αποτελέσματα, αλλά ο υπουργός δείχνει με τα τωρινά αλλά και τα παλαιότερα δείγματα γραφής του, πως είναι περισσότερο έτοιμος να ευχαριστηθεί τις δάφνες των επιτυχιών παρά να αντιμετωπίσει υπεύθυνα τις ρίζες των αποτυχιών όπως δείχνουν οι αποστάσεις του από τους αστυνομικούς και η αποποίηση της ευθύνης έκδοσης αδειών για τους μετανάστες. Μέχρι στιγμής όμως, ανεξαρτήτως αποδοχής, είναι ιδιαίτερα ανώριμο να προσπαθήσει κανείς να αναγνώσει επιτυχίες ή αποτυχίες. Οπότε με το βλέμμα στο μέλλον, ίδωμεν.


(1) Παρόλο που, όπως και το σχετικό βίντεο δείχνει, η προσαγωγή του Παπαχρήστου είναι τυπικά δικαιολογημένη.

(2) Πολύ εύστοχη η παρατήρηση του Γλέζου για το περιστατικό, ο οποίος αναρωτιέται τι θα συνέβαινε αν κανείς από τους εμπλεκόμενους δεν ήταν επώνυμος.