Απογοήτευση

Περπατώντας στο δρόμο μου, για να πάω στη προγραμματισμένη συγκέντρωση της Πρωτοβουλίας Πολιτών Εξαρχείων, το πρώτο θέαμα που αντικρίζω είναι κάτι μεταξύ απογοητευτικού και τραγικού, πάντα όμως με ειρωνικές διαθέσεις. Μια διμοιρία των ΜΑΤ, παραταγμένη μπροστά από το ΒΩΞ μπλοκάροντας τη συνέχεια της Θεμιστοκλέους προς το λόφο. Στα ακουστικά μου παίζει Madrugada και ανησυχώ, αλλά δεν εκπλήσσομαι, τόσο έχω συνηθίσει δυστυχώς. Περνώντας ανάμεσά τους, και πηγαίνοντας προς το περίπτερο του Φλοράλ για το πάντα απαραίτητο κουτάκι μπύρας βλέπω τα ΄παιδιά’ που κοιτάνε τους φυσικούς τους αντιπάλους, άλλοι με εκνευρισμό, άλλοι με χιούμορ, άλλοι με απορία αλλά κανένας με άγριες διαθέσεις. Η συγκέντρωση είναι φιλική και ήρεμη.

Η πλατεία για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό σφύζει από κόσμο, υπάρχει μια όμορφη ατμόσφαιρα. Μερικές νοικοκυρές, παπούδες με κομπολόγια και στωικότητα, ένα αναρχικό ζευγάρι με το παιδάκι τους, μικρές ψαρωμένες φοιτήτριες με ολ-σταράκια, διάφορες γνωστές φάτσες από τα γύρω μαγαζιά, και μερικά από τα εντόπια πρεζάκια, με πολλά ένσημα στη πλάτη τους, που κοιτούσαν με απορία, ίσως και λίγη ανησυχία για το άμα θα τους πάρει κι αυτούς η μπάλα. Τα περισσότερα μαγαζιά είναι κλειστά εκτός από το Dr. Feelgood, το Wunderbar και μερικά άλλα, κυρίως από τη πάνω πλευρά. Επικρατεί μια φυσιολογική κινητικότητα και μια διάθεση για κουβέντα για την όλη κατάσταση. Στο κέντρο της πλατείας έχουν κάτσει μερικά από τα ‘παιδιά’, έχουν βάλει μουσική γνώριμα επαναστατική, και με μπυρίτσα και τσιγάρο λένε τα κουτσομπολιά τους.

Οι άνθρωποι της Πρωτοβουλίας δεν έχουν έρθει ακόμη, είναι στην Πατησίων. Όταν τους βλέπω στη Στουρνάρη να ανεβαίνουν, συνειδητοποιώ σιγά σιγά τη πλάνη μου. Το μπλοκ των κατοίκων, χωρίς πανό και φωνές, φτάνει μέχρι τη κάτω γωνία της πλατείας, στη Σπυρίδωνος Τρικούπη. Φυσικά τα μπατσόπουλα δεν έχουν προνοήσει και τα αμάξια εξακολουθούν και κατεβαίνουν την Αραχώβης με το αναμενόμενο μποτιλιάρισμα. Έτσι για να μας τη σπάσουνε. Σταδιακά οι πολίτες χωρίζουν στις δύο γωνίες για να προχωρήσει η κίνηση, και στη μια, εκεί που ήταν παλιά το Μαύρο Πρόβατο, ξεκινάει το κουβεντολόι, ένα μπουλούκι μικροαστικών αγωνιών, παρεξηγήσεων, απόψεων και παραπόνων. Η πλάνη επιβεβαιώνεται. Αν και η συγκέντρωση ήταν γνωστή εδώ και καιρό, ‘τα παιδιά’ διάλεξαν την ίδια μέρα και την ίδια ώρα για να ζητήσουν τα ίδια πράματα - έξω η πρέζα και οι κλούβες από τα Εξάρχεια– αλλά με διαφορετικό τρόπο και για να διαχωρίσουν τη θέση τους από τους πολίτες.

Πιο πριν είχα ακούσει ένα αναρχικό να λέει σε κάποιον πως μένει Αγία Παρασκευή αλλά και φυσικά και τον απασχολεί κι αυτόν η κατάσταση της πλατείας γιατί έρχεται καθημερινά. Σωστός και μαζί μας. Αλλά άμα δεν έχεις μαζέψει σύριγγα από τις σκάλες σου ή δεν έχεις καθαρίσει σκατά άλλου, τότε κάπου κάπου άκου καλύτερα και τους άλλους πριν μετατρέψεις την εξαθλίωση μιας γειτονιάς σε πεδίο ιδεολογικών ασκήσεων. Ένας άλλος έλεγε πως μόνος τρόπος για να λυθεί το θεμα είναι οι κάτοικοι να αρχίσουν να κάνουν χρήση της πλατείας για να μην είναι εγκαταλειμμένοι. Σωστά, γιατί άμα το παιδί σου δε δει από τα πέντε του πως γίνεται το εμπόριο της πρέζας, δε θα έχει τα φόντα να πάει στο δημοτικό. Ακούω πιο μετά ένα κάτοικο με αγανάκτηση να αναρωτιέται γιατί δεν αφήνουν οι αναρχικοί τους πολίτες να κάνουν την εκδήλωσή τους στη πλατεία. Πιο μετά η αηδία κορυφώνεται. Κάποιος δίνει σε ένα άγουρο φοιτητο-ολσταρο-κοριτσάκι να διαβάζει ένα σύντομο κειμενάκι με το οποίο διαχωρίζουν ξεκάθαρα τη θέση τους οι αναρχικοί από τις ‘χαζές’ απόψεις των πολιτών. Κοιτάω την ώρα για να φύγω, νοιώθω λες και είμαι στο ΙΚΑ ή στην εφορία. Κάνω μερικές βόλτες πάνω κάτω, ακούω μερικά άλλα και φεύγω λίγο πριν τις επτά.

Πριν την άγουρη αναρχικιά, ένας άλλος, πιο παλιός, έλεγε διάφορα, και συνεχώς ανάμεσα στις προτάσεις του έβαζε το ‘αλλά κάποιοι θέλουν κι άλλη αστυνόμευση’. Εννοούσε τους κατοίκους, στις κουβέντες των οποίων αυτή η λέξη ήταν επίσης το κομβικό σημείο. Η αστυνόμευση. Χαριλάου Τρικούπη και Βαλτετσίου, Μουσείο στο ύψος του Υπουργείου Πολιτισμού, Σόλωνος και Λόντου, Ιπποκράτους και Καλλιδρομίου, αυτά είναι τα σημεία που η αστυνομία με τις ανά τον καιρό κλούβες της ορίζει το γκέτο των Εξαρχείων, εντός του οποίου δεν θα δεις ποτέ αστυνομικό όσες φορές κι αν τους καλέσεις. Αστυνομία και Δήμος βλέποντας τη ξεφτίλα της Μενάνδρου βρήκαν την εύκολη λύση. Φορτώστε όλους τους εμπόρους και τα πρεζάκια στα Εξάρχεια για να υπάρχει το άλλοθι, για να υπάρχει η κλασσική δικαιολογία. Γλυτώνουμε μια γειτονιά και υποβαθμίζουμε μια άλλη ακόμη περισσότερο.

Αστυνόμευση. Τα Εξάρχεια δεν έχουν καμμία αστυνόμευση. Τέλος. Τα Εξάρχεια είναι περικυκλωμένα από μονάδες καταστολής για παν ενδεχόμενο, ζωσμένα ασφυκτικά από ματατζήδες για τηλεοπτικούς ξυλοδαρμούς. Αυτό δεν είναι αστυνόμευση, αυτό είναι απομόνωση και γκετοποίηση, προϊόν πολιτικών αποφάσεων και συμφερόντων. Κάποιοι λένε πως οι αναρχικοί δίνουν τη καλύτερη αφορμή στην αστυνομία και το κράτος για να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση. Μεγάλη κουβέντα με πολλά λάθη και ψιθυριστές αλήθειες.

Δεν είναι αυτό το θέμα μου όμως, δεν αντέχω για κάτι τέτοιο. Με πίκρα συγκρατώ μονάχα τη ξεφτίλα. Δε μπορώ να καταλάβω τι τους χωρίζει κατοίκους και αναρχικούς. Δε μπορώ να καταλάβω γιατί ενώ συμφωνούν επί της αρχής και της διαμαρτυρίας, δεν μπορούν να ενώσουν τη φωνή τους και τις δυνάμεις τους στα κοινά τους αιτήματα. Δε μπορώ να καταλάβω πως κάποιοι θεωρούν έναν δημόσιο χώρο κτήμα τους, πως βάζουν τους εγωισμούς τους και το πείσμα τους πιο πάνω από την άποψη του άλλου. Πως κάποιοι προτιμούν να προβάλλουν αυτά που τους χωρίζουν παρά να υπερασπιστούν αυτά που τους ενώνουν. Πως γίνεται στη πλατεία των Εξαρχείων, τη πολιτικά πιο ιστορική και δημοκρατική πλατεία των Αθηνών, την πιο ανοιχτή στο διάλογο και την εναλλακτική σκέψη, την πιο φιλόξενη σε κάθε είδους διαφοροποίηση και αντίσταση, πως γίνεται λοιπόν σε αυτή τη πλατεία να γίνεται ένα τέτοιο ρεζιλίκι, δύο ομάδες ανθρώπων με κοινά συμφέροντα να διαφωνούν για μαλακίες και να εγκλωβίζουν ένα πρόβλημα σε μικρότητες και προσχήματα του αέρα, εξυπηρετώντας τους ηθικούς θύτες του πραγματικού εγκλήματος. Μέχρι και οι φυσικοί θύτες, τα μπατσόπουλα, κατάλαβαν τη γελοιότητα της κατάστασης και αποχώρησαν αθόρυβα κατά τις εξήμισι.

Ξεφτίλα και απογοήτευση μονάχα Κανένα άλλο συναίσθημα δεν θα μπορούσε να γεννήσει αυτή η φαρσοκωμωδία. Όδο καλές κι αν οι προθέσεις μας, ο καθένας θα πρέπει να κοιτάξει και τις ευθύνες του και να διαλέξει επιτέλους να συμπαρασταθεί στους φίλους και συντρόφους του όσο κι αν διαφωνούν σε άλλα θέματα. Είναι κρίμα μεγάλο να επιβεβαιώνεται το διαίρει και βασίλευε με τόση ευκολία.