Σημειολογικές Παρατηρήσεις

Ξέχασε το φίλε μου, μάζεψε τα να φεύγουμε. Μέσα σε 24 ώρες, πήραμε μια μαγιά από θυμό, αγανάκτηση και χίλια δίκαια αναπάντητα γιατί και τη πλάσαμε σε ένα πολτό με ασβέστι χουντικό και στρας τηλεοπτικό. Κράτα το σόου μαϊμού και βία στη βία της εξουσίας, stratego σε κλίμακα ένα προς ένα, το πιο θαρραλέο crew κερδίζει μπόνους τηλεθέασης, και καλή εβδομάδα. 

Πως όμως, πες μου πως το κάναμε αυτό ρε συ. Πως όταν για μερικές ώρες κάτι υπήρχε, κάτι, πες το όπως θες, διαδήλωση, εξέγερση, και λίγο αργότερα φτιάξαμε το ίδιο άλλοθι, το ίδιο πάντα άλλοθι, σε διαστάσεις κολοσσιαίες, γιγάντιες, κτηνώδεις σαν το κτήνος που ‘χαμε απέναντι μας, σαν το κτήνος που καλλιεργούμε μέσα μας. Κερδίσαμε φίλε, αλήθεια; Θα σαπίσει στη φυλακή ο δολοφόνος, αλήθεια; Δείξαμε τα όρια της ανοχής μας; Είπαμε αρκετά, όχι πια; Που είναι αυτή η ανεπαίσθητη διαχωριστική γραμμή μεταξύ διαδήλωσης και βανδαλισμού, μεταξύ δίκαιης αγανάκτησης και ωμής βίας; Ξέρω τι μου λες, άμα δεν γινόταν τίποτα το Σαββάτο και την Κυριακή, θα υπήρχε συγκάλυψη, προπαγάνδα, κοροϊδία, καταπίεση και ‘ευχαριστώ αφέντη’. Ξέρω τι μου λες, τα παρατράγουδα, οι γραφικότητες και τα λάθη είναι τα απαραίτητα συνοδευτικά στο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Ξέρω τι μου λες και θα συμφωνήσω, ξέρω τι μου λες και θα διαφωνήσω. Υπήρξε ένα μήνυμα, ο κόσμος είπε όχι στην τρομοκρατία, την περιθωριοποίηση και την απαξίωση. 

Μα άκου ρε συ, κοίτα με για λίγο, κοίτα και τριγύρω, μύρισε την ερημιά. Που μας βρίσκει η δεύτερη μέρα, ε; Μη με ρωτάς εμένα, κι εγώ δεν ξέρω. Μυρίζω τον φόβο, βλέπω τις διαχωριστικές γραμμές βαθειά χαραγμένες, τα μέσα να διαφημίζουν τις φωτιές και τις ζημιές. Μήπως εχθές ήταν κάτι άλλο, μήπως η αγανάκτηση αντικαταστάθηκε από τυφλή και ωμή βία, από τον φασισμό στο όνομα της αντίδρασης; Ευτυχώς σήμερα τα μικρά παιδιά των γυμνασίων και των λυκείων με βγάζουν ψεύτη και δεν φοβούνται να συνεχίσουν τις διαδηλώσεις και τις διαμαρτυρίες όπως μπορούν και χωρίς να φοβούνται. Η υποκριτική ανοχή σε λίγους από εμάς επιτέλους σκουριάζει, δυστυχώς από το αίμα ενός αθώου παιδιού.

Σιγά μην κλάψω για τις τράπεζες και τα super market, όλοι το θέλανε και λίγοι το κάνανε. Μα την Κυριακή κινδύνεψαν ζωές, οι φλόγες έπνιγαν τα μπαλκόνια ενώ κάποιοι πήγαν να σπάσουν μέχρι και το υποκατάστημα του Ι.Κ.Α. Οι υλικές ζημιές είναι λίγες μπροστά στην αφύπνιση των έστω λίγων συνειδήσεων, μα ακόμα κι αυτές συμμετέχουν στη άσχημη και αντικοινωνική ροπή που σχηματίζεται από προβοκάτσιες και αλητείες που κρύβονται πίσω από τον λαϊκό ξεσηκωμό. Δεν ξέρω προς τα πού γέρνουν οι κινητοποιήσεις στο σύνολο τους, προς το σωστό ή το λάθος, αλλάζω γνώμη διαρκώς. Υπάρχουν σημεία που ο παραλογισμός θριαμβεύει, σημεία όπου το κράτος κρυφά χαμογελά, κι άλλα που το ποτήρι δίκαια ξεχειλίζει και διαμαρτύρεται, διεκδικεί. Ίσως να φταίει η αστική μου ανατροφή που δεν μπορώ να ξεχωρίσω, που δεν μπορώ να τα κάνω όλα άσπρα μαύρα ακόμα και όταν χρειάζεται. Μα είναι η ίδια ανατροφή που δεν θα μου επιτρέψει να ανεχτώ τραμπούκους, δολοφόνους και καπηλευτές, υποκριτές και κλέφτες με χρυσά κουτάλια. 

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα κτήνη, αυτά που είναι στους δρόμους, αυτά που έχουν στολή και κουκούλες, ούτε καν αυτά που κρύβουμε μέσα μας. Πάντα υπάρχει η βαθμωτή ευθύνη που άλλοθι και κουράγιο παίρνει από εμένα και από εσένα κι από όλους μας. Τα συνθήματα του Σαββάτου γίνανε διάγγελμα στα χείλη του πρωθυπουργού τη Δευτέρα. Μπράβο τους, κι όσο υπάρχουν φωτιές και σπασμένες τζαμαρίες το κράτος κερδίζει, ο φόβος κερδίζει, τα σκυμμένα κεφάλια πληθαίνουν, τα γρανάζια παίρνουν πάλι μπρος. 

***** 

Ώρες μετά, λίγο μετά τα μεσάνυχτα. Ασχέτως των περιστατικών, μαθαίνω πως η πορεία ήταν γεμάτη κόσμο όλων των ηλικιών. Περίπου στις πέντε είδα μια ομάδα μαθητών στο Σύνταγμα που φώναζε και έβριζε τα ΜΑΤ. Μετά τη δουλειά μου στη Πειραιώς, το βράδυ βρίσκω φίλους στο Σύνταγμα και μου λένε για τη πορεία και νοιώθω λίγο καλύτερα. Αλλά μετά προχωράω και βλέπω το γνωστό βίαιο αρρωστημένο παιχνίδι παρακείμενα της Νομικής και του Πολυτεχνείου. Βία και ένταση σε μεγάλες διαστάσεις και ο νικητής ένας, πάντα ένας. Ο φόβος, η τρομοκρατία, ο διχασμός, η ανάλωση στη σημειολογία. Τα μέσα μιλούνε για κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, χάος και εκλογές. Όσο ο λαός τρώει ειδήσεις και δεν φτιάχνει ειδήσεις, οι εξελίξεις και τα αποτελέσματα είναι ήδη γραμμένα. Πως θα θυμόμαστε αυτά τα βράδια δέκα χρόνια από τώρα; 

Δεν μπορεί όλοι να είναι βίαιοι και ανεγκέφαλοι, η ψυχολογία του όχλου παρασύρει. Παρασύρει σε βία, εντάσεις, βανδαλισμούς, εμπρησμούς, παραλογισμούς, σε έναν συνηγορούμενο πόλεμο που μόνο διεστραμμένο θέαμα μπορεί να προσφέρει. Οι δρόμοι άδειοι, έρημοι. Αδερφάκι μου, το Σάββατο κερδίσαμε, την Κυριακή χάσαμε, το μεσημέρι κερδίσαμε, τώρα το βράδυ χάσαμε. Όσο υπάρχουν πλιάτσικα, όσο εκτοξεύονται μολότωφ και πέτρες, όσο οι δρόμοι μένουν άδειοι, όσο ο κόσμος φοβάται, όσο τον πνίγει η ένθεν και κακείθεν τρομοκρατία, τόσο κερδίζει η βία και ο φασισμός, τόσο χώνουμε το κεφάλι μας στη στάχτη της δημοκρατίας, των ελευθεριών, των αξιών. Η μπότα του συστήματος είναι γλυκιά, ζεστή και καθησυχαστική και εμείς την γεμίζουμε.

Μην τα μαζεύεις, άλλαξα γνώμη, κάτσε λίγο ακόμη. Μπορεί να κερδίσουμε αύριο, μπορεί να κυριαρχήσει η λογική, μπορεί να κυριαρχήσει το συναίσθημα. Τι βλακείες κάθομαι και σου λέω κι εσένα μωρέ.